Kategori: Makaleler

Giriş Türk halk şiirinin derinliklerinde yolculuk yapmayı seviyorsanız, “Türk saz şairleri” teriminin pek çok kuşağın duygularını, tarihini ve kültürünü taşıdığını bilirsiniz. Peki bu saz şairlerini derli toplu tanımak isteyen biri eline hangi kitap almalı? Türk Saz Şairleri Antolojisi bu soruya cevap arayanlar için bir başlangıç noktası — ama bu antolojinin “kimin eseri olduğu” sorusu da sık sık gündeme geliyor. Bu yazıda, bilimsel merak ve edebi saygıyla, bu antolojinin kökenini, içeriğini ve önemini birlikte inceleyeceğiz. Türk saz şiiri ve antoloji geleneği Türk saz şiiri, saz ve sözün buluştuğu; halkın acısını, sevincini, hayallerini; toplumsal belleğini dile getiren bir gelenek. Bu şiir geleneği…

Mütekasif Ne Demek? Osmanlıca’da Bir Kelimenin Derin Anlamı Osmanlıca’nın Gizemli Kelimesi: Mütekasif Bugün Osmanlıca kelimeler üzerine konuştuğumuzda, bazen en basit gibi görünen bir terim, tarihsel ve dilsel bir hazine gibi karşımıza çıkabilir. “Mütekasif” kelimesi de bu tür kelimelerden biridir. Sözlüklerde pek fazla rastlamadığımız, ancak Osmanlıca edebiyatı ve metinlerinde sıklıkla karşımıza çıkan bu kelimenin anlamını tam olarak anlayabilmek, dilin tarihsel evrimini incelemek isteyenler için büyük bir merak uyandırıcı olabilir. Peki, “mütekasif” kelimesi ne anlama gelir? Osmanlıca’da bu kelime, neyi ifade etmek için kullanılırdı? Şimdi gelin, bu kelimeyi bilimsel bir bakış açısıyla ele alalım ve Osmanlıca’daki yeri ve kullanımını biraz daha derinlemesine…

Bakır Evde Nasıl Kalaylanır? Geçmişten Günümüze Bir Gelenek Bir tarihçi olarak, bazen geçmişin günlük yaşamla nasıl iç içe geçtiğini görmek, insanın tarihsel süreci daha derinlemesine anlamasına yardımcı olur. Her zaman dikkatimizi çekmeyen ama yüzyıllardır hayatımızda olan şeyler, aslında büyük değişimlerin, kültürel etkileşimlerin ve toplumsal dönüşümlerin izlerini taşır. Bugün, bakırın işlenmesi ve kalaylama işlemi üzerine konuşurken, sadece metal işçiliği değil, bir dönemin ticaret ağları, teknolojik gelişmeler ve toplumların geçirdiği dönüşümler hakkında da bir şeyler öğreneceğiz. Bakır ve Kalaylama: Tarihin Derinliklerinden Günümüze Bakır, tarih boyunca insanlık için çok önemli bir metal olmuştur. İlk çağlardan itibaren kullanımı yaygın olan bu metal, özellikle işlenebilirliği…

Kıran Baş Kesen Kimdir? Farkında Olmadan Hayatımızı “Kesip” Geçen Bir Kahraman Hadi bakalım, hep birlikte küçük bir zaman yolculuğuna çıkalım. Bugün, adı hem kulağa eski bir efsane gibi gelen hem de bir o kadar gizemli olan bir isimden bahsedeceğiz: Kıran Baş Kesen. Bu isim, bizlere eski zamanlardan bir kahraman ya da bir tür stratejist gibi geliyor, değil mi? Ancak gelin görün ki, Kıran Baş Kesen’in gerçek kimliği hakkında herkesin kafası biraz karışmış durumda. Peki kimdir bu Kıran Baş Kesen? Ne iş yapar, neye yarar, neden bu kadar heyecan verici bir isme sahip? Erkeklerin Stratejik ve Çözüm Odaklı Yaklaşımı Erkekler, Kıran…

Merhaba sevgili okurlar, bugün birlikte uzun uzun düşündüğüm, biraz “müşteri/araştırmacı” bir gözle baktığım bir soruya odaklanacağız: “Eczacı devletten maaş alıyor mu?” Yani, kulağa basit geliyor olabilir ama aslında işin içinde hem hukukî statü, hem gelir modeli, hem de meslek kimliği açısından pek çok katman var. Hazırsanız, kahvenizi alın ve birlikte adım adım bu meseleyi keşfedelim. — 1. Konunun kökeni: Eczacılık mesleğinin statüsü İlk olarak, eczacılık mı “kamu görevlisi işi” mi yoksa “serbest meslek/işletme” iş mi, ona bakmak önemli. Türkiye’de bir eczacı, üniversitelerin Eczacılık Fakültelerinden mezun oluyor; bunun ardından farklı yollarla çalışma modeli oluşuyor. Örneğin bir eczane açmak, kendi işletmesini yürütmek…

Bazen bir şeyin anlamını tam kavrayamıyorsunuz, değil mi? Herkesin bir şekilde bildiği ama üzerine çok düşünmediği bir kavram var. İşte o kavramlardan biriyle karşılaştım geçtiğimiz günlerde. Akustik yapı kapalı… Bu terimi ilk duyduğumda, ben de ne demek istediğini tam anlayamamıştım. O anda, sıradan bir konuşmanın parçası gibi görünse de, aslında kafamı fazlasıyla karıştırmıştı. Hani, insan bazen bir kelimenin ya da terimin ardında ne olduğunu merak eder ve sonra birden, aslında tüm hayatın bu kadar derin olabileceğini fark edersiniz. O gün, bu terimi araştırırken ve anlamını öğrendikçe, bir yandan da kafamdaki tüm soruları ardı ardına yanıtlamaya çalışıyordum. Hadi gelin, siz de…

Merhaba sevgili okur, Bugün seninle birlikte çokça konuşulan ama hâlâ kafa karıştıran bir konuya değineceğiz: Türkiye’de gerçekten bir lityum madeni var mı? Konuya farklı perspektiflerden, erkeklerin daha “veri‑odaklı” yaklaşımıyla ve kadınların “duygusal & toplumsal” bakışıyla bakarak tartışacağız. Senin de fikirlerin bizim için çok değerli — yazının sonunda senin görüşünü almak isterim. Erkeklerin veri odaklı bakışı: “Sayılar, rezervler, üretim” Türkiye açısından lityum konusu bilimsel veriler ve jeolojik araştırmalar açısından şöyle özetlenebilir: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) verilerine göre, Türkiye’de ekonomik olarak işletilebilecek miktarda lityum yatağı bulunduğuna dair kesin bir sayı yok. ([Evrim Ağacı][1]) Ancak bazı çalışmalar, bor madenciliği yapılan…

Candida Mantarının Ölüme Gidişi: Bir Antropolojik Perspektif Kültürlerin çeşitliliğini ve insanlığın farklı sağlık inançlarını merak eden bir antropolog olarak, bizlere öğretilen sağlık anlayışlarının çok daha derin ve kültürel anlamlar taşıdığını keşfetmek heyecan vericidir. İnsan vücudunda, Candida gibi mikroorganizmalarla ilgili ritüeller, semboller ve topluluk yapıları nasıl şekilleniyor? Her kültür, sağlık sorunları karşısında farklı bir çözüm arar, hatta bu mikroorganizmaları öldürme şekli bile o toplumun kimliğiyle iç içe geçmiştir. Bu yazıda, Candida mantarının öldürülmesi meselesini antropolojik bir açıdan inceleyecek ve farklı kültürlerde nasıl ele alındığına dair izler süreceğiz. Candida Mantarının Biyolojik Gerçeği Candida albicans, vücudumuzda doğal olarak bulunan ve genellikle zararsız olan…

Lodos, pek çoğumuzun hayatında zaman zaman etkisini hissettiği bir doğa olayıdır, ancak sadece fiziksel etkileriyle sınırlı kalmaz. Bu rüzgar, toplumsal cinsiyet ve sosyal adalet dinamiklerine de yansıyan bir sembol haline gelebilir. Her rüzgar, farklı kişiler üzerinde farklı etkiler bırakır; kadınlar, bu tür doğa olaylarına empatik bir bakış açısıyla yaklaşırken, erkekler çoğu zaman olayları çözüm odaklı bir şekilde ele alır. Bugün, Lodos’u sadece doğanın bir parçası olarak değil, aynı zamanda toplumsal etkileşimlerimizin nasıl şekillendiğini anlamak için bir araç olarak inceleyeceğiz. Lodos: Bir Rüzgarın Toplumsal Yansıması Lodos, genellikle Türkiye’nin özellikle Akdeniz ve Marmara bölgelerinde sıklıkla hissedilen bir rüzgar türüdür. Fakat, lodosun anlamı…

Liken Hastalığı Geçer Mi? Farklı Yaklaşımlar ve Perspektifler Liken hastalığı, birçok kişiyi etkileyen, tedavi süreci bazen karmaşık olabilen bir sağlık sorunu. Bu hastalığı yaşayanlar için, “Liken hastalığı geçer mi?” sorusu önemli bir endişe kaynağıdır. Bugün, bu soruyu farklı perspektiflerden ele alacağım. Erkeklerin objektif ve veri odaklı bakış açılarıyla kadınların duygusal ve toplumsal etkilerle ilgili yaklaşımlarını karşılaştırarak, bu hastalığın tedavi süreci ve iyileşme süreci üzerine derinlemesine bir inceleme yapacağız. Liken Hastalığı Nedir ve Tedavi Edilebilir Mi? Liken hastalığı, deride beyaz, ince ve ağrılı lezyonlara yol açan bir cilt rahatsızlığıdır. Bu hastalık, genellikle genital bölgede görülse de vücudun diğer alanlarında da etkili…