Merhaba sevgili okurlar, bugün birlikte uzun uzun düşündüğüm, biraz “müşteri/araştırmacı” bir gözle baktığım bir soruya odaklanacağız: “Eczacı devletten maaş alıyor mu?” Yani, kulağa basit geliyor olabilir ama aslında işin içinde hem hukukî statü, hem gelir modeli, hem de meslek kimliği açısından pek çok katman var. Hazırsanız, kahvenizi alın ve birlikte adım adım bu meseleyi keşfedelim.
—
1. Konunun kökeni: Eczacılık mesleğinin statüsü
İlk olarak, eczacılık mı “kamu görevlisi işi” mi yoksa “serbest meslek/işletme” iş mi, ona bakmak önemli. Türkiye’de bir eczacı, üniversitelerin Eczacılık Fakültelerinden mezun oluyor; bunun ardından farklı yollarla çalışma modeli oluşuyor. Örneğin bir eczane açmak, kendi işletmesini yürütmek ya da kamu kurumlarında eczacı kadrosuyla çalışmak gibi.
Bu ayrım, “devletten maaş alıyor mu?” sorusunun da cevabını belirleyen başlangıç noktasıdır. Çünkü “devletten maaş almak” ifadesi genellikle memur statüsünde, devlet kadrosunda aylık sabit ücret almak anlamına geliyor. Peki, eczacı için bu tam olarak geçerli mi?
—
2. Günümüzdeki yansımaları: Gerçek durum ne?
(a) Serbest çalışan eczacılar
Çoğu eczacı, kendi eczanesini açarak ya da bir eczanede mesul müdür olarak çalışarak gelir elde ediyor. Yani bu durumda devletten doğrudan sabit maaş almıyor; gelirleri işin işletme kısmına, satışlara, maliyetlere, reçeteli veya reçetesiz ilaç işlemlerine bağlı. Örneğin, bir yazıda şöyle denmiş: “Eczacılar devletten maaş almaz. Eczacının geliri tamamen eczanesinin işleyişine ve yaptığı satışlara bağlıdır.” ([Ecza Haber][1])
(b) Kamu kurumlarında eczacı olarak görev alanlar
Diğer taraftan, bazı eczacılar kamu kurum ve kuruluşlarında “eczacı” unvanlı memur kadrosuyla çalışabiliyor. Örneğin, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nda eczacı kadroları olduğu ve atamaların 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu çerçevesinde yapıldığı belirtiliyor. ([titck.gov.tr][2]) Bu durumda devletten maaş almak daha doğrudan geçerli hale geliyor. Ancak bu tür kadrolar yaygın mı, sayıca fazla mı, ve sabit maaş ne kadar, bunlar değişen detaylar.
(c) Maaş rakamlarına bakış
Veriler ışığında gördüğümüz: serbest eczacılar ve özel sektörde çalışan eczacılar için kazanç çok değişken. ([Akademik Personel][3]) Kamuda çalışan eczacıların maaş bilgileri de mevcut ama net sabit pay sabit değil; ek ödemeler, döner sermaye, kurumun türü gibi değişkenler işi etkiliyor. ([İşin Olsa][4])
Özetle: çoğu eczacı devletten sabit memur maaşı almaz, ancak “eczacı” unvanlı kadroya sahip ve kamu kurumlarında görevli olanlar için durumu farklı olabilir.
—
3. Gelecekteki potansiyel etkiler ve düşünceler
Şimdi birkaç “beklenmedik alan” düşünelim:
Dijitalleşme ve eczane-ilaç zinciri: İnternet üzerinden, uzaktan ilaç ve sağlık hizmetleri yaygınlaştıkça, eczacıların rolleri değişebilir. Bu da “kamu kurumlarında çalışma” ile “serbest eczane sahibi” olmak arasındaki sınırları yeniden çizebilir.
Kamu istihdamındaki artış veya azalış: Eğer devlet, sağlık hizmetlerinde eczacı kadrolarını artırırsa (örneğin TİTCK gibi kurumlarda), “eczacı devletten maaş alıyor” durumu daha yaygın hale gelebilir. Örneğin: “TİTCK’ya 100 eczacı kadrosu ihdas edildi” şeklinde bir duyuru var. ([teb.org.tr][5])
Meslek kimliği ve algısı: Eczacının “sağlık personeli-memur” mi, yoksa “serbest meslek erbabı” mı olduğu konusu mesleğin değer algısını etkiliyor. Bu da maaş, haklar, çalışma koşulları açısından önemli. ([Eczacı Dergisi][6])
Ek gelir/yapılandırma: Devlet kurumlarında görevli eczacıların maaşları sabit gibi görünse de, döner sermaye, ek ödemeler, unvan farkları gibi unsurlar değişken. Gelecekte bu kalemlerin yeniden düzenlenmesi, maaş ve statü açısından etkili olabilir.
—
4. Sonuç
Ne diyebiliriz? Kısaca:
Eczacı olmak, otomatik olarak “devletten maaş almak” anlamına gelmiyor.
Eğer bir eczacı kendi eczanesini işletiyorsa, gelirini serbest olarak, satış‑işletme temelli elde ediyor; devletten sabit maaş almıyor.
Ama kamu kurumlarında “eczacı” kadrosuyla çalışanlar için devletten maaş almak geçerli bir durum ve bu kişiler memur statüsünde olabiliyor.
Bu iki model arasındaki farklar — statü, gelir modeli, meslek kimliği — bugün ve gelecekte önemli etkiler yaratabilir.
Bir eczacılık meslek tercihi yapmayı düşünen ya da mevcut çalışan biriyseniz, hangi modelde yer alabileceğinizi, statünüzü ve gelir yapınızı iyi anlamak çok önemli.
İsterseniz bu yazıya “kamu kurumlarında görevli eczacıların maaşları ve avantajları” gibi bir alt başlıkla devam edebiliriz.
[1]: “Eczacılar Devletten Maaş Alıyor Mu? – eczahaber.com”
[2]: “TÜRKİYE İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ KURUMU ECZACI KADROLARINA 657 SAYILI DEVLET …”
[3]: “Eczacı Maaşları: Eczacı Nasıl Olunur? – akademikpersonel.org”
[4]: “Kamu Hastanelerinde Çalışan Eczacı Maaşları Ne Kadar … – isinolsa”
[5]: “Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunda Eczacı Kadrosu Sağlanması Hakkında”
[6]: “KAMUDA ÇALIŞAN ECZACILARIN SORUNLARI NELER? – Eczacı Dergisi”